09 juli 2025

Wie betaalt de Lelylijn? Werkconferentie brengt inzichten en ideeën samen

Hoe financier en bekostig je een spoorlijn als de Lelylijn? Die vraag stond centraal op de werkconferentie op 2 juli in Utrecht, waar experts en vertegenwoordigers van overheden, bedrijven en kennisinstellingen samenkwamen. Doel van deze bijeenkomst was samen werken aan het financieel masterplan, een belangrijk onderdeel van het bredere Masterplan Lelylijn.

Financieel masterplan Lelylijn 

Het financieel masterplan onderzoekt hoe de aanleg van de Lelylijn betaald kan worden. Daarbij kijken we naar mogelijke bijdragen van overheden (regionaal, landelijk en Europees) én naar investeringen van marktpartijen. Ook wordt verkend of de aanleg in fases kan worden aangepakt. Het uiteindelijke doel: zorgen dat er voldoende vertrouwen is om een volgende stap te zetten. 

Inspirerende praktijkvoorbeelden uit het Verenigd Koninkrijk

De werkconferentie startte met een presentatie van Martin Buck en Amar Qureshi, twee experts uit het Verenigd Koninkrijk. Zij deelden hun ervaringen met de financiering van grote spoor- en infrastructuurprojecten, zoals Crossrail (Elizabeth Line) en de Thames Tideway Tunnel. In beide voorbeelden wisten overheden en investeerders elkaar te vinden. De sprekers benadrukten hoe belangrijk het is om duidelijkheid te hebben over toekomstige projecten, juist om financiële planning mogelijk te maken. Ook verschillende financieringsmodellen kwamen aan bod, zoals publiek-private samenwerking (PPP) en het RAB-model (Regulated Asset Base), waarbij investeerders op lange termijn rendement ontvangen via bijvoorbeeld vergoedingen of tarieven.

Samen werken aan oplossingen

Na de internationale praktijkvoorbeelden gaf Deloitte een toelichting op hoe zij het financieel masterplan voor de Lelylijn willen aanpakken. In deelsessies gingen deelnemers aan de slag met verschillende financieringsvragen. Zo werd er gesproken over welke financieringsmodellen mogelijk zijn en hoe die toepasbaar zijn voor de Lelylijn. Ook kwam aan bod wat marktpartijen nodig hebben om te willen investeren, en hoe investeerders actief betrokken kunnen worden bij het project. 

Volgende stappen

De werkconferentie was een belangrijke eerste stap. De komende maanden werkt Deloitte, met input van diverse betrokkenen en een onafhankelijke expertcommissie, verder aan het financieel masterplan. Dit plan moet duidelijk maken of het project Lelylijn voldoende financieringskansen heeft om door te groeien naar de volgende fase.


Actueel

Partners

Prorail Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninnkrijksrelaties Provincie Groningen Provincie Friesland Provincie Flevoland Waterschap Zuiderzeeland Waterschap Wetterskip Waterschap Noorderzijlvest Gemeente Fryske Marren Gemeente Groningen Gemeente Heerenveen Gemeente Leeuwarden Gemeente Lelystad Gemeente Noordoostpolder Gemeente Opsterland Gemeente Smallingerland Gemeente Werstersellingwerf Gemeente Urk Gemeente Sudwest Fryslan