Wat is de Lelylijn?
De Lelylijn is de voorgestelde spoorverbinding van de Randstad naar Leeuwarden/Groningen, die door Flevoland en Fryslân loopt. Daarop moet een snelle trein gaan rijden die onderweg alleen in een paar grote plaatsen stopt, indien mogelijk gecombineerd met een stoptrein die wel vaker kan stoppen.
Waarom is er behoefte aan de Lelylijn?
Er is om meerdere redenen behoefte aan een Lelylijn:
- De huidige spoorverbinding naar Noord-Nederland via Zwolle-Meppel is onvoldoende betrouwbaar en de reistijden zijn lang. Met een Lelylijn worden reistijden verkort en wordt de verbinding Flevoland – Noord-Nederland veel betrouwbaarder.
- Steden als Emmeloord en Drachten hebben geen station. Het is de bedoeling dat de Lelylijn wel bij deze plaatsen gaat stoppen. Mogelijk komen er ook andere nieuwe stations. De bereikbaarheid in Noord-Nederland neemt daardoor toe.
- Reizen met het openbaar vervoer is duurzamer dan reizen met de auto. Een nieuwe snelle treinverbinding draagt daarom bij aan het reduceren van CO2.
- Een treinverbinding heeft een positief effect op het vestigingsklimaat in Noord- Nederland en kan zorgen voor meer economische ontwikkeling en banen.
- De bevolking in heel Nederland, ook in Noord-Nederland, zal nog groeien waardoor er meer behoefte is aan openbaar vervoer.
Is het zeker dat de Lelylijn er komt?
Nee. Een definitief besluit over de aanleg van de Lelylijn moet nog worden genomen. Ook de route van de Lelylijn is nog niet vastgesteld. Op dit moment wordt onderzoek gedaan naar verschillende mogelijkheden en alternatieven (de route, stations en type treinverbinding) voor de Lelylijn. Zoals het er nu uitziet wordt er eind 2024 een besluit genomen of het de moeite waard is om de Lelylijn verder te gaan uitwerken.
Op welke stations gaat de Lelylijn stoppen?
Op dit moment zijn de route en de stations waar de treinen stoppen nog niet bekend. Plaatsen die in elk geval op de route van de Lelylijn liggen zijn Groningen en Lelystad. Op dit moment brengen we alle mogelijke varianten van de spoorverbinding in kaart. Het is de bedoeling dat in het najaar van 2024 een voorlopig ontwerp voor de Lelylijn is vastgesteld.
Binnen de regio is sterk de voorkeur voor een route die langs Emmeloord en Drachten gaat. Andere routes zijn echter ook nog mogelijk.
Wat doet de projectorganisatie Lelylijn?
De projectorganisatie Lelylijn coördineert het onderzoek naar de Lelylijn. Alle mogelijke alternatieven van de spoorverbinding worden in kaart gebracht. Belangrijke aandachtspunten hiervoor zijn de gevolgen voor de welvaart, de bijdrage aan de landelijke woonopgave en de economische structuur van het noorden van Nederland. Ook wordt het vraagstuk rondom natuur en landschap uitgewerkt en onderbouwd en er wordt gekeken of de Lelylijn kan aansluiten op verbindingen naar andere landen. De betrokkenheid van provincies, gemeenten, waterschappen en andere belanghebbenden hierbij is erg belangrijk.
Uit welke onderdelen bestaat het onderzoek naar de Lelylijn?
De projectorganisatie Lelylijn werkt met verschillende werklijnen:
- Omgevingsmanagement en Participatie
Het doel van dit onderdeel is om een duidelijk beeld te krijgen van wat inwoners en andere betrokkenen belangrijk vinden, wat hun wensen zijn, en waar ze zich zorgen over maken. - Bereikbaarheid (OV en infrastructuur)
De verschillende opties voor de Lelylijn worden onderzocht (zoals de verschillende routes). Ook worden de haalbaarheid en de kosten onderzocht. - Ontwikkelperspectief
In het gebied waar de toekomstige Lelylijn mogelijk gaat komen, moeten verschillende onderdelen een plek krijgen. NOVEX is het programma dat regie voert bij het leggen van de ruimtelijke puzzel rondom de Lelylijn, in samenwerking met provincies, gemeenten en waterschappen. De kern van de NOVEX-aanpak is het ontwikkelperspectief: een schets van de toekomstige omgeving van de Lelylijn, met een overzicht van wat mogelijk gerealiseerd kan worden. - Afwegingskader
De verschillende opties (alternatieven en varianten) voor de Lelylijn worden beoordeeld en met elkaar te vergelijken. In dat afwegingskader zullen alle relevante factoren die daarbij horen, worden meegenomen.
Zijn er al onderzoeksresultaten bekend?
Op de website www.delelylijn.nl worden het nieuws en de resultaten tot nu toe gepubliceerd.
Je kunt hier bijvoorbeeld de houtkoolschets van het ontwikkelperspectief bekijken. Dit is een eerste schets van de toekomstige omgeving van de Lelylijn, met een overzicht van wat mogelijk gerealiseerd kan worden. Dit document geeft een beeld van de verschillende aspecten van de Lelylijn en laat zien dat het meer is dan alleen een spoorverbinding. Bekijk hier de houtkoolschets.
Hoe worden inwoners betrokken bij het onderzoek?
De projectorganisatie Lelylijn wil graag dat inwoners, bedrijven, organisaties en (mede-) overheden meedenken over de Lelylijn.
Maar liefst 11.050 inwoners hebben deelgenomen aan een eerste online raadpleging over de Lelylijn. De raadpleging stond van 6 februari tot 1 april 2023 open. De online raadpleging had als doel inwoners te laten meedenken over de voordelen, nadelen, kansen en zorgen van de Lelylijn. De online raadpleging maakte gebruik van de Participatieve Waarde Evaluatie (PWE) methode, waarmee inwoners de mogelijkheid kregen advies te geven over overheidsbesluitvorming. De uitkomsten van de online raadpleging helpen besluitvormers goede keuzes te maken en rekening te houden met de wensen en zorgen van inwoners.
Er komen nog meer momenten voor inwoners, bedrijven en organisaties om hun mening te geven. De projectorganisatie Lelylijn geeft hier binnenkort meer informatie over via www.delelylijn.nl.
Wat zijn de uitkomsten van de online raadpleging over de Lelylijn?
De uitkomsten zijn in mei 2023 bekend gemaakt en zijn hier terug te vinden:
link: https://delelylijn.nl/nieuws/inwoners-willen-snelle-en-groene-lelylijn-die-economie-versterkt/
Hoeveel kilometer per uur gaat de Lelylijn rijden?
Er is nog geen definitieve snelheid vastgesteld voor de treinen op de Lelylijn. Hoogstwaarschijnlijk hebben de treinen op deze spoorverbinding een hogere snelheid dan de huidige treinen op het bestaande spoorwegnet. De snelheid hangt onder andere af van de route van de spoorlijn en van het aantal stations waar de treinen stoppen.
Waar komt de spoorlijn?
Op dit moment is de route en de plek van de spoorverbinding nog niet vastgesteld. Plaatsen die in elk geval op de route van de Lelylijn liggen zijn Groningen en Lelystad. Op dit moment brengt de projectorganisatie Lelylijn mogelijke alternatieven van de spoorverbinding in kaart.
Is er al een ontwerp van de nieuwe spoorverbinding?
Nee, er is nog geen definitief ontwerp van de Lelylijn. De projectorganisatie coördineert het onderzoek naar de Lelylijn en brengt alle mogelijke varianten van de spoorverbinding in kaart. Naar verwachting wordt in het najaar van 2024 een voorlopig ontwerp voor de Lelylijn vastgesteld. Dit is nog steeds een ontwerp op hoofdlijnen, verdere uitwerking is daarna nog nodig.
Wat kost de aanleg van de Lelylijn?
De kosten voor de aanleg van de Lelylijn zijn op dit moment nog niet vastgesteld. Er zijn verschillende factoren die de kosten van de Lelylijn beïnvloeden, zoals de lengte van de spoorlijn, het type treinen dat erop rijdt, de benodigde infrastructuur, de eventuele noodzaak van tunnels, bruggen of viaducten en de ruimtelijke inpassing.
Is de Lelylijn ook geschikt voor goederentreinen?
De Lelylijn is in eerste instantie bedoeld voor personenvervoer. Toch zou de spoorlijn ook geschikt kunnen zijn voor goederenvervoer. Het is nu nog niet duidelijk of de Lelylijn wordt ontworpen en gebouwd voor personenvervoer en goederenvervoer. Dit wordt meegenomen in het onderzoek naar de Lelylijn.
Betekent de aanleg van de Lelylijn dat er minder treinen gaan rijden op bestaand spoor?
We verwachten niet dat de aanleg van de Lelylijn leidt tot minder treinen op bestaand spoor. Het doel van de Lelylijn is om een extra treinverbinding te bieden tussen de Noordelijk Nederland en de Randstad, om zo de bereikbaarheid en de economische ontwikkeling van deze regio te verbeteren. De bestaande spoorverbindingen blijven in gebruik. De Lelylijn biedt mogelijkheden om het bestaande spoorwegennetwerk te ontlasten, doordat reizigers gebruik kunnen maken van de nieuwe spoorverbinding.
Hoe kan ik op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen rondom de Lelylijn?
Op de website www.delelylijn.nl vind je het laatste nieuws rondom de Lelylijn. Je kunt je aanmelden voor de nieuwsbrief, via dit formulier: https://delelylijn.nl/nieuwsbrief/. Ook kun je de ontwikkelingen rondom de Lelylijn volgen op social media.
Is de Lelylijn onderdeel van het Europese Trans Europese Transport netwerk (TEN-T netwerk)?
Het TEN-T netwerk kent drie niveaus, het Comprehensive Network (Uitgebreide netwerk), het “Extended Core netwerk” en het Core netwerk (Kernnetwerk)1)
De verbinding Amsterdam-Groningen-Bremen is nu al opgenomen in het uitgebreide netwerk van het Trans-Europese Transportnetwerk. Het toevoegen van de LelyLijn en daarmee ook de verbinding via Duitsland met Scandinavië aan het Extended Core Netwerk is nu de inzet van Nederland. Het herzien van het TEN-T netwerk is een langdurig proces.
Afgelopen jaar zijn de Europese Commissie (EC) en het Europees Parlement (EP) akkoord gegaan met het toevoegen van de Lelylijn aan het Extended Core netwerk. Eind dit jaar ligt het besluit voor bij de Raad van Europa (Transportraad). Hierin zijn alle ministers van de lidstaten vertegenwoordigd.
Kan Duitsland toevoegen van de Lelylijn aan het TEN-T blokkeren?
Nee, want zowel de Europese Commissie als het Europees Parlement en de Transportraad zijn voor het opnemen van de Lelylijn. Het gesprek dat nu gaan de is, gaat over in welke categorie de Lelylijn in het TEN-T opgenomen moet worden. Zowel de Europese Commissie en het Europees Parlement zijn voor opnemen in het Extended Core netwerk terwijl de Transportraad inzet op het Comprehensive Network.
Wat is het verschil tussen de websites lelylijn.nl en delelylijn.nl?
De website Lelylijn.nl is van de initiatiefgroep Lelylijn.
De initiatiefgroep heeft als missie de spoorverbinding tussen Noordelijk Nederland en de Randstad op de politieke agenda te zetten. Het uiteindelijke doel is dat de spoorlijn Lelystad, Groningen, Leeuwarden met elkaar verbindt via in elk geval Emmeloord, Heerenveen en Drachten.
De website delelylijn.nl is van de projectorganisatie.
Het projectteam brengt in kaart hoe de Lelylijn eruit kan zien, wat dit betekent voor Nederland en welke investering hierbij hoort. Het doel is het leveren van beslisinformatie op basis waarvan bestuurders kunnen beoordelen of een verdere verkenning naar de Lelylijn de moeite waard is. In het projectteam werken het Rijk en de regionale overheden samen aan de Lelylijn. ProRail, Rijkswaterstaat en de Waterschappen zijn ook nauw betrokken. De Stuurgroep Lelylijn stuurt het projectteam Lelylijn aan.
Wie zitten in de stuurgroep van de Lelylijn?
In de stuurgroep Lelylijn hebben de volgende personen zitting:
René Paas, Commissaris van de Koning (Provincie Groningen) voorzitter
Wino Aarnink, Directeur Openbaar Vervoer en Spoor (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat)
Adriaan Beenen, Regioambassadeur Noord Nederland (Ministerie van Economisch Zaken en Klimaat)
Philip Broeksma, Wethouder (Gemeente Groningen)
Regina Oosting, Afdelingshoofd Gebiedsontwikkeling (Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties)
Roger de Groot, Burgemeester (Gemeente Noordoostpolder)
Johan Hamster, Gedeputeerde (Provincie Groningen)
Luzette Kroon, Dijkgraaf (Wetterskip Fryslân)
Jan de Reus, Gedeputeerde (Provincie Flevoland)
Evert Stellingwerf, Wethouder (Gemeente Leeuwarden)
Matthijs de Vries, Gedeputeerde (Provincie Fryslân)
Waarom wordt er voor de Lelylijn een Afsluitdijkalternatief en een Zuidelijk alternatief via Emmeloord – Assen onderzocht?
Het projectteam Lelylijn heeft er voor gekozen om 3 basisalternatieven uit te werken die duidelijk van elkaar verschillen. Deze alternativen moeten breed genoeg zijn om alle mogelijke opties te bekijken. Het bereikbaarheidsonderzoek moet voor de zomer van 2024 tot resultaten leiden.
Over de Afsluitdijk past toch geen trein omdat de weg daar juist verbreed is?
Op de Afsluitdijk was jarenlang sprake van een reservering voor een treinverbinding. Deze ruimtelijke reservering is gebruikt om de weg te verbreden naar 2×2 rijbanen. Op de dijk past daarom op dit moment geen treinverbinding. We onderzoeken of het bijvoorbeeld mogelijk is de dijk uit te breiden waarop een spoorverbinding kan worden aangelegd. In 2024 wordt duidelijk of dit alternatief meer of minder realistisch is.
