Bereikbaarheidsonderzoek voor de Lelylijn: naar een beter verbonden Nederland

Vanuit de overtuiging dat we regio’s beter en duurzamer met elkaar kunnen verbinden, doen Bas Schimmel en André Buikhuizen bereikbaarheidsonderzoek voor de Lelylijn. Naast het werk voor projectorganisatie de Lelylijn is Bas Schimmel werkzaam bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en André Buikhuizen bij de provincie Groningen. Ze geven ons een kijkje in hun werkzaamheden voor de Lelylijn: van het schetsen van basisalternatieven, het maken van prognoses van reizigersaantallen, tot het onderzoek naar impact op de omgeving.

Van dikke naar dunne viltstiftlijnen

Schimmel en Buikhuizen hebben samen met verschillende collega’s vijf basisalternatieven in kaart gebracht voor de Lelylijn. “De basisalternatieven zijn tot stand gekomen na sessies met beleidsmedewerkers en andere betrokkenen uit provincies en gemeenten”, vertelt Schimmel. Deze alternatieven zijn grof en dik op de kaart getekend, ze vormen het vertrekpunt voor verdere analyse. “Uiteindelijk willen we naar dunnere en meer precieze lijnen op papier. Na zorgvuldige analyse zullen uiteindelijk de drie meest kansrijke alternatieven worden geselecteerd voor verder onderzoek. Uiteindelijk werken we toe naar één bestuurlijk voorkeursalternatief.”

Basis alternatieven onder de loep

De twee heren benadrukken dat het onderzoek grondig en zorgvuldig wordt uitgevoerd om alle mogelijke aspecten en impact op de omgeving mee te nemen. “Bij elk uit te werken basisalternatief berekenen we hoeveel reizigers met bepaalde frequenties gebruik zullen maken van de trein”, legt Buikhuizen uit. “Daar maken we kostenramingen bij. Daarnaast moet er ook infrastructuur worden aangelegd. Hoe kan de spoorlijn ingepast worden in een omgeving? Waar kan de lijn precies langs? Past een spoorlijn in een bepaald gebied of moeten we daar bijzondere maatregelen treffen?”

Zorgvuldigheid boven snelheid

Schimmel en Buikhuizen halen veel informatie op bij provincies, gemeenten, waterschappen en inwoners. “In deze fase worden er nog geen keuzes gemaakt”, aldus Schimmel. “We hopen dat er eind 2024 één bestuurlijk voorkeursalternatief gekozen wordt.” In 2025 kan dan de verkenningsfase starten. Deze fase staat in het teken van nader onderzoek, zoals het maken van een milieueffectrapportage. “Het is een zorgvuldig proces”, aldus Buikhuizen. “Dat zijn we ook wel verplicht aan alle inwoners van Nederland. Als de Lelylijn er komt, dan bestaat de kans dat die bij een aantal mensen in de ‘achtertuin’ komt te liggen.” Schimmel: “Het is een enorm project dat veel geld kost. Voor de buitenwereld is het soms lastig te begrijpen dat we nu nog geen keuzes maken. Maar we moeten echt nog een aantal stappen doorlopen om dergelijke keuzes goed te kunnen onderbouwen. Op dit moment zijn we dus alle randen van het speelveld aan het onderzoeken.” Buikhuizen vult hem aan: “We willen graag dat iedereen kan meedenken over de Lelylijn. Maar dat betekent wel dat het onderzoek en de uitwerking tijd kost. De Lelylijn heeft een grote impact op mensen. We hebben het hier over één van de langste spoorlijnen van Nederland.”

Innovaties op het spoor

Naast het werk voor projectorganisatie de Lelylijn is Bas Schimmel werkzaam bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en André Buikhuizen bij de provincie Groningen. Buikhuizen is onder andere coördinator van projecten met bestaand spoor en Schimmel coördineert vanuit het ministerie ook de onderzoeken naar de Nedersaksenlijn. Er is een aantal raakvlakken met de Lelylijn, bijvoorbeeld op het gebied van innovatiemogelijkheden. “We kijken met interesse naar de verwachtte ontwikkelingen rondom autonoom vervoer, of andere manieren van aandrijving, zoals waterstof,” aldus Buikhuizen. 

Passie en betrokkenheid bij De Lelylijn

André Buikhuizen komt uit Noord-Nederland en speelde na zijn studie Economische Geografie een rol bij diverse projecten op het gebied van openbaar vervoer. Het creatieve aspect vindt hij het leukst aan zijn werk. “Ik houd ervan om na te denken hoe iets er in de toekomst uit kan zien, welke oplossingsrichtingen er zijn binnen de beperkingen die de omgeving heeft.”

Bas Schimmel heeft ervaring met diverse spoorlijn-projecten en heeft een grote interesse in stations. “Bij stations spelen de grootste ruimtelijke uitdagingen. Hoe past een station bijvoorbeeld in de omgeving? Als reiziger besteed je best wel veel tijd op het station, dus het is belangrijk dat het fijne, goede plekken zijn om te verblijven.” Schimmel woont in Haarlem. “Het huidige spoor is op een aantal plekken kwetsbaar, zoals bij Zwolle – Meppel. Op dit moment zijn drie provincies gekoppeld aan één stukje spoor. De Lelylijn is in mijn ogen een mooie kans om de huidige kwetsbare situaties aan het spoor te verbeteren.”